27 Июль

Sticky

ОНА ТИЛИ ТАЪЛИМИ МАЗМУНИДА ГРАММАТИЗМ

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Р.А.Йўлдошев, п.ф.н., Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган халқ таълими ходими, пенсионер Методист-олимлар ва амалиётчилар кўпдан бери мактаб она тили таълимида грамматикани ўрганишга нисбатан бир-бирига яқин ёки бутунлай қарама-қарши фикрлар билдириб келадилар. Бундай фикрлар ушбу масаланинг ягона ечими топилмаётганидан, унинг маълум даражада чигал эканлигидан далолат беради. Методика илмида ҳам, давлат ҳужжатларида ҳам (ўқув фани давлат таълим стандарти, ўқув дастури) грамматикани қай даражада ва ҳажмда ўргатиш кераклиги борасида турли тавсиялар баён қилинади. Масалан она тили таълими мазмуни ўзбек тилшунослигининг умумий асосларини ўргатиш устуворлигида белгиланадими ёки грамматика нутқ ўстиришга бўйсундириладими, деган саволга жавоб топиш билан боғлиқ. Баъзи манбаларда[1] тилшунослик фанининг умумий асосларини ёшларга ўргатиш она тили таълими...

26 Июль

0 Comments

Sticky

АЛБАТТА, МУТОЛАА ЭТИНГ ВА МУШОҲАДА ҚИЛИНГ!

Posted by Rahimboy

in Турли мавзуда

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Шундай мақолалар бўладики, унда муайян тизимга дахлдор муҳим ва долзарб муаммоларга жавоб изланган бўлади. Айни пайтда унинг ечимлари, истиқболли режалар билан боғлиқ ҳолда асосланган бўлади. "Халқ сўзи"нинг 24 июль сонида чоп этилган "Билимга асосланган жамиятни шакллантиришда Ўзбекистон ташлаётган дадил қадамлар" номли институтимиз ректори, профессор Умурзаков Ўктам Пардаевич қаламига мансуб бўлган мақола худди шундай нисбатга лойиқдир. Ушбу кўламдор, салмоқли мазмунга эга бўлган мақолани таъбир жоиз бўлса, илмга йўлланма ва маърифатга қўлланма дейиш ўринлидир. Давлатимиз раҳбарининг фан мутахассислари билан учрашувларида, парламентга мурожаатномаларида ва бошқа тарихий ҳужжатларда илгари сурган ғоя ва концепцияларидан руҳланиш ва озиқланиш асосида ёзилган ушбу мақолани талабалардан тортиб профессор ўқитувчиларгача...

18 Июль

0 Comments

Sticky

Муҳокамалар марказида она тили

Posted by Rahimboy

in ТИЛ ТАРАҚҚИЁТ ТАРОЗИСИ

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text] “Шеъриятга ошно хушхулқ, фақиҳ обрўли, грамматикани касб қилган аҳмоқ бўлади” (Араб халқ мақоли) Эҳтирослар қизғинлиги масала муҳимлигига тескари нисбатда Бугунги пандемия шароитида она тили таълими ҳақидаги баҳс-мунозаралар бир қарашда кишига эриш туюладиган масала. Аммо пандемия ўтиб кетади, она тилимиз эса ҳар доим биз билан бирга. Бу – кўҳна ва ҳамиша навқирон мавзу. Бундан ўн йиллар бурун мен она тили таълимидаги ҳозир гапирилиши кўпчилик учун урф бўлган, керак бўлса, ўзини оммага танитиш, омманинг эътиборини тортиш воситасига айланган муаммолар ҳақида ёза бошлаганимда, “бир ўзингиз куйиниб, ўз ёғингизга қовриляпсиз, ёлғиз отнинг ...

18 Июль

0 Comments

Sticky

Zamonaviy o’qituvchi qanday bo’lishi kerak?

Posted by Rahimboy

in Savod va saboq

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text] Xo’jaliyeva Ma’muraxon Toshkent viloyati Parkent tumani 24-sonli maktab ona tili va adabiyot fani o’qituvchisi Ta’lim tizimida amalga oshirilayotgan islohotlarning muvaffaqqiyati oqituvchi kadrlarning kasb mahorati va savodxonligiga bevosita bog’liq. O’qituvchi-pedagogik-psixologik jihatdan o’z ixtisosligi bo’yicha maxsus ma’lumotga ega, kasbiy tayyorgarlikka va yuksak axloqiy fazilatlarga ega, ta’lim muassasalarida faoliyat ko’rsatuvchi shaxsdir. Dars- ta’lim jarayonining asosiy tashkiliy usuli bo’lib, unda sinf dars tuzilishining barcha xususiyatlari aks etadi. Darsda o’qituvchi rahbarligida har bir o’quvchining bilim olish imkoniyatlari hisobga olinadi. Bugungi kunda biz g’aroyib bir davrda yashayapmiz. Atrofimizdagi olam juda tez sur’atlarda tanib bo’lmas darajada o’zgarib boryapti. Shuning uchun o’sib kelayotgan ishlaydigan o’qituvchi juda ko’p narsalardan xabardor bo’lishi ...

18 Июль

0 Comments

Sticky

НОТИҚЛИК — ҒОЯ БАЙРОҒИ, НУТҚ — МАФКУРА МАЁҒИ

Posted by Rahimboy

in Турли мавзуда

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Суҳбатдошимиз ҳақида: Раҳимбой Жуманиёзов — Ўзбекистoн Республикaси Фaнлaр aкaдемияси мукoфoтининг лaуреaти вa “Энг яxши вoиз” Республикa кўрик-тaнлoвининг сoвриндoри, филoлoгия фaнлaри нoмзoди, доцент, Xaлқaрo Antique world — “Aнтик дунё” ва "Турон" фанлар aкaдемияларининг aкaдемиги. “Xaлқ дaҳoсининг кўзгуси”, “Эски ўзбек ёзуви”, “Xaлқ ижoди – ҳaқ ижoд”, “Ҳaрфлaр тилгa киргaндa”, “Aлифбo”, “Дoнг қoзoнгaн дoстoн”, “Туркий сaвoд”, “Ҳaрфлaр гулшaни”, “Янги aлифбoдaн сaбoқлaр”, “Ғoявий тaрбиядa нoтиқлик сaнъaти”, “Кoмилжoн Oтaниёзoв зaмoндoшлaри xoтирaсидa”, “Янгиликлaр ёзиш вa тaҳрир қилиш”, “Эли эъзoзлaгaн бaxшининг бaxти”, “Нутқий мaҳoрaт”, “Мaънaвият тaрғибoтчиси”, “Тaълим, тaрбия, тaфaккур, тaрaққиёт”, “Муoмaлa мaдaнияти”, “Дил – қулф, тил – кaлит”, "Тошкентдан гапирамиз"(туркий қирoaт қирoли), "Тарғиботчи маҳорати", "Сиз нотиқ бўлмоқчимисиз" нoмли китoблaри...

11 Июль

0 Comments

Sticky

Бир тана аъзосининг изтироби бутун тана азоби

Posted by Rahimboy

in Турли мавзуда

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Дунёдаги барча ривожланмаган, ривожлана олмаётган давлатларининг давлат бошқарувига хос бўлган бир иллат бор. Бу давлат хизматларини бир жон ва бир тандек кўра олмаслик иллатидир. Агар халқ бундай кўра олмаса, бу катта муаммо эмас. Чунки халқ сиёсатчи ва сиёсатшунос эмас. Аммо агар давлатнинг раҳбарияти бу нарсани англай олмаса ва амалга тадбиқ этмаса, ундай давлатда ривожланиш бўлмайди. Чунки бу иллат бор жойда адолат бўлмайди, адолат бўлмаган жойда давлатга, раҳбарга содиқлик бўлмайди. Содиқлик бўлмаган жойда миллий манфаатлар, жамоанинг манфаати деган тушунчалар йўқ бўлиб, унинг ўрнига "ўзинг учун ўл етим" деб номланган ўз нафсигагина содиқларнинг тизими юзага келади...

08 Июль

0 Comments

Sticky

АДИБ ДАҲОСИГА МУНОСИБ БАҲО

Posted by Rahimboy

in Турли мавзуда

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Адабиётнинг таъсирчан кучидан фойдаланиш адибларнинг адабий меросини синчиклаб ўрганиш улар илгари сурган ғояларни таҳлилий назардан ўтказиш билан ҳам боғлиқ. Президентимиз эътироф этганларидек, халқнинг юраги, элнинг маънавиятини кўрсатувчи адабиёт одамлар қалбига йўл топиш ва уларни эзга мақсадлар сари илҳомлантиришда таъсирчан куч эканини билиш ва англаш киши дилига ҳузур бахш этади. Ўзбекистон қаҳрамони, Давлат мадҳиямиз матнининг муаллифи Ўзбекистон халқ шоири Абдулла Орипов ижодининг тарғиботи ва ташвиқоти масаласига Тошкент ирригация қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти жамоаси жиддий киришгани ва бу борада анча ишларни амалга ошираётгани қувонарлидир. Институт ректори, профессор Умурзаков Ўктам Пардаевичнинг раҳбарлигида адиб ижодиёти ва фаолиятига доир янги маълумотларни тўплаш ва тадқиқ...

06 Июль

0 Comments

Sticky

СЎЗ ВА АМАЛ БИРЛИГИ БЎЛМАСА…

Posted by Rahimboy

in Турли мавзуда

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]«Замон ўзгаряпти, лекин монопол корхоналар ўзгара олмаяпти. Қатъий чоралар кўриш вақти-соати келди. Иқтисодиётда бу ҳаёт-мамотимиз», — деди 2020 йил 28 май куни иқтисодиётда рақобат муҳитини таъминлаш ва истеъмолчилар ҳуқуқини ҳимоя қилиш борасидаги устувор вазифалар муҳокамасига бағишланган йиғилишда Ўзбекистон Президенти Ш.Мирзиёев ва рақобатни ривожлантириш ва монополияга қарши курашиш борасида мутлақо янги тизим яратиш лозимлигини таъкидлади. ДАРҲАҚИҚАТ...

06 Июль

0 Comments

Sticky

TAРИХ ТАҲЛИЛИ ВА ТАДҚИҚИГА ЯНГИЧА НАЗАР

Posted by Rahimboy

in Турли мавзуда

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Бугунги кунда ахборот олиш ва етказиш тезлиги шунчалик ривожланганки, инсон бир пайтнинг ўзида муайян воқеликка оид турли ёндашувларда талқин қилинган ўнлаб хабарларни симиради. Натижада, инсон онги бир-бирини инкор этувчи бир неча маълумотлар билан тўлиб бориб, аста-секинлик билан унинг ўз қатъиятидан чекинишига, кейинчалик эса қандайдир ахборот тарқатувчи кучлар таъсирига тушиб қолишига олиб келади. Бундайлар сонининг ортиб бориши эса, жамиятнинг ичдан емирилишига, инсонлар ғоявий курашувчанлигининг сўнишига, ишончсизлик ва мутаассиблик кайфиятининг пайдо бўлишига хизмат қилади. Оқибатда, миллат ва давлат мустақиллиги ҳам хавф остида қолади. Келажакда бундай хавфга дучор бўлмаслик мақсадида, албатта олдиндан режали чора-тадбирлар ишлаб чиқилиши ҳамда керакли ишлар амалга оширилиши керак. Бундай...

05 Июль

0 Comments

Sticky

DEPUTAT — XALQ MANFAATLARI HIMOYACHISI

Posted by Rahimboy

in Yangiliklar

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Xalq ishonchini qozonib u tomonidan saylangan deputatning yuki og’ir bo’ladi. Chunki bunda xalq e’tibori va ishonchiga mas’uliyat va majburiyat bor. Saylovchilar o’zi saylangan deputatga o’z dardini aytib muammolarning yechimi xususida maslahat so’raydi. Uni o’ziga yaqin tutadi. Sirdosh sifatida o’z sirlarini aytadi. Dunyo miqyosida oladigan bo’lsak, har bir rivojlangan va iqtisodiy-ijtimoiy sohada boy, aholisiga har qanday qulayliklar mavjud davlatlarda qonun ustuvorligi, sud-huquq organlari faoliyatidan xalq rozi bo’lib yashab kelmoqda. Qonun ustuvorligi va tartib bor joyda albatta, rivojlanish bo’ladi. Qonunchilik jozibadorlikini oshirishdagi asosiy bo’g’inlardan biri bu Oliy Majlis qonunchilik palatasi hisoblanadi. Shu o’rinda, bu tizimda ham, ayni damda yoshlarimizga keng imkoniyatlar yaratib berilmoqda...

Author: Rahimboy