Men haqimda so‘ylasang rostin so‘yla.
Men taqir yerda o‘sdim va bir o‘zim Mingta bilan olishdim, buni o‘yla! Xuddi shunday Abay bilan taqdirdosh ma’rifatparvar adiblardan biri mavlono Muqimiy "gar qilich kelsada boshimga degayman rostin" degan xitoblarini endilikda anglash mumkin. Demak, haqparvar va xalqparvar bo‘lgani uchun ham ularning hayoti silliq kechmagan. Chunki Abay kabi donishmand voizlar o‘zim deb, so‘zim deb tizim va tuzum dushmanlari bilan olishgan. Ular haqiqat egilishi, bukilishi mumkin, lekin aslo sinmasligiga chin dildan ishonganlar. U insonning o‘zligi uchun ko‘zgu uning so‘zligi ekanligini e’tirof etadi. Shu tobda xalqimizning "o‘zingga qarab kutarlar, so‘zingga qarab kuzatarlar" degan maqoli yodga keladi. Navoiy hazratlarining "So‘zchi holiga boqma , so‘z holiga boq"...
Continue reading