13 Июнь

Sticky

BO’YI JO’YI MOLIEN

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text] Sultonmurod OLIM Badia Islom konferensiyasining Ta’lim, fan va madaniyat masalalari bo‘yicha tashkiloti ‒ AYSESKO (ISESCO) Buxoro shahrini 2020 yilda “Islom madaniyati poytaxti” deb e’lon qildi. 2007 yili Toshkent shahri xuddi shunday sharafga muyassar bo‘lgan edi. O‘zbekistonimiz tarixida, madaniyati, ma’naviyati va adabiyoti rivojida Buxoroning ayricha o‘rni va ahamiyati bor. Ushbu maqola ham shundan dalolat beradi. Buxoro ziyoratini nimadan boshlash kerak?.. Buxoro viloyatining Vobkent tumanidagi Qirg‘izon qishlog‘ida tug‘ilib o‘sganman. Tilim o‘zbekcha chiqqan. Qirg‘iz ‒ o‘zbek urug‘laridan birining nomi. “Qirg‘izon” so‘zi “qirg‘izlar” degan ma’noni anglatadi. Har qanday bolaning tili chiqishi – bu dunyodagi mo‘jizalarning mo‘jizasi hisoblanadi. Insongagina Xudo aql bergan. Lekin tilni insonning ana shu aqli yaratgan....

02 Май

0 Comments

Sticky

YAPROQLAR VA ILDIZLAR

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text] Ko‘kka bo‘y cho‘zgan terakning ko‘m-ko‘k yaproqlari quyosh nurida tovlanib o‘z libosini ko‘z-ko‘z qilib qiqirlab kulayotgan qizaloqqa o‘xshardi. So‘rashdi: - Nega muncha shodsan, xursandchiliging va kuching nimada o‘zi? Esayotgan shamoldanmi yoxud jamoldan? U dedi: shodlik va kuchimga bois men joy tutgan novdada, shoxda ularning kuchi esa ildizda, teran tomirda. Bunga sabab esa toza iqlim, quyosh nuri, zilol suv va muhimi, e’tibor. Unga tahsin aytib deyishdi: Kuching va xursandchiligingning boisini bilishing, shukrona qilishing va qanoatli ekaning seni donolik sifati bilan ziynatladi.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row] ...

02 Май

0 Comments

Sticky

Yaproqlar va ildizlar

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Ko‘kka bo‘y cho‘zgan terakning ko‘m-ko‘k yaproqlari quyosh nurida tovlanib o‘z libosini ko‘z-ko‘z qilib qiqirlab kulayotgan qizaloqqa o‘xshardi. So‘rashdi: - Nega muncha shodsan, xursandchiliging va kuching nimada o‘zi? Esayotgan shamoldanmi yoxud jamoldan? U dedi: shodlik va kuchimga bois men joy tutgan novdada, shoxda ularning kuchi esa ildizda, teran tomirda. Bunga sabab esa toza iqlim, quyosh nuri, zilol suv va muhimi, e’tibor. Unga tahsin aytib deyishdi: Kuching va xursandchiligingning boisini bilishing, shukrona qilishing va qanoatli ekaning seni donolik sifati bilan ziynatladi.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]...

02 Май

0 Comments

Sticky

ЯНГИ КИТОБ – ЯХШИ КИТОБ

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text] Ким равшан фикрласа, у равшан баён ҳам қила олади. Н.Буало Истеъдод ва иқтидор, қобилият ва салоҳият сўзларининг маъноси анча кенг, теран, шу билан бирга анча салмоқли ҳам. Биз буни баъзан қадрсизлантириб қўяётгандек бўламиз. Буни ўзига хос ва мос тоифа кишиларига нисбатан ишлатиш ўринлидир. Битта китоб ёзиб эътиборга тушиш мумкин, ҳатто битта мақола билан ҳам. Жорж Сименон сингари уч юздан зиёд китоб ёзиб, кўпчиликка номаълум бўлиб қолиш ҳам ҳеч гап эмас. Демак, гап нима ҳақда ва қандай ёзишда экан. Нима, қачон, қаерда сингари саволларга оддий хабарлар орқали ҳам маълумот олиш мумкин. Лекин уни қандай айта олиш, ёза...

02 Май

0 Comments

Sticky

YANGI KITOB – YAXSHI KITOB

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text] Kim ravshan fikrlasa, u ravshan bayon ham qila oladi. N.Bualo Iste’dod va iqtidor, qobiliyat va salohiyat so‘zlarining ma’nosi ancha keng, teran, shu bilan birga ancha salmoqli ham. Biz buni ba’zan qadrsizlantirib qo‘yayotgandek bo‘lamiz. Buni o‘ziga xos va mos toifa kishilariga nisbatan ishlatish o‘rinlidir. Bitta kitob yozib e’tiborga tushish mumkin, hatto bitta maqola bilan ham. Jorj Simenon singari uch yuzdan ziyod kitob yozib, ko‘pchilikka noma’lum bo‘lib qolish ham hech gap emas. Demak, gap nima haqda va qanday yozishda ekan....

02 Май

0 Comments

Sticky

“Юсуф ва Аҳмад” достонининг генезесига доир

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Дунёдаги кўпчилик халқлар эпосларига хос бўлганидек, “Юсуф ва Аҳмад” достони ҳам ўтмиш авлодларимизнинг турли ибтидоий дунёқарашларини у ёки бу тарзда акс эттирган. Хусусан, достондаги бир қатор мотив ва сюжет ҳалқаларининг туб илдизлари узоқ даврларга бориб тақалади. Турли халқлар тарихи, дунёқарашига назар қилинса, улар ўртасида ўзаро муштарак жиҳатлар мавжудлигини пайқаш мумкин. Бу масала ҳар бир халқнинг табиат ва жамият ҳодисалари устидан чиқарган ҳукми, ўй ва қарашларида янада равшанлашади. Хусусан, буларнинг қанчалик ҳақиқатга эга эканлигини халқ дуалистик қарашларини кузатиш асосида ҳам билса бўлади. Аслини олганда халқ оғзаки ижодиёти эпик жанрларининг ҳар бирида дуалистик элементларни учратиш мумкин. Улар айрим лавҳа ва деталлардагина эмас, балки...

02 Май

0 Comments

Sticky

“Yusuf va Ahmad” dostonining genezesiga doir

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Dunyodagi ko’pchilik xalqlar eposlariga xos bo’lganidek, “Yusuf va Ahmad” dostoni ham o’tmish avlodlarimizning turli ibtidoiy dunyoqarashlarini u yoki bu tarzda aks ettirgan. Xususan, dostondagi bir qator motiv va syujet halqalarining tub ildizlari uzoq davrlarga borib taqaladi. Turli xalqlar tarixi, dunyoqarashiga nazar qilinsa, ular o’rtasida o’zaro mushtarak jihatlar mavjudligini payqash mumkin. Bu masala har bir xalqning tabiat va jamiyat hodisalari ustidan chiqargan hukmi, o’y va qarashlarida yanada ravshanlashadi. Xususan, bularning qanchalik haqiqatga ega ekanligini xalq dualistik qarashlarini kuzatish asosida ham bilsa bo’ladi. Aslini olganda xalq og’zaki ijodiyoti epik janrlarining har birida dualistik elementlarni uchratish mumkin. Ular ayrim lavha va detallardagina emas, balki...

02 Май

0 Comments

Sticky

Эътиборга эътибор

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Инсон табиатан барчанинг диққат марказида бўлишни истайди. Юриш туришига, нутқи ва хулқига, кўринишу кийинишига ҳамма қараса, ҳавас қилса деб орзу қилади. Акс ҳолда, ўзини ёлғизланган ҳис этади. Бу иззатталаблик эмас. Балки доимий эътиборда бўлиш илинжидан. Эътиборга эътибор нечун деса, эътиборсиз қолганим учун деб жавоб беришгани бежиз эмас. Яратилган шароит, атроф-муҳит ва эътибор инсон камолотининг мезонларидан. Инсон иродасининг сустлиги, яратилган шароитлардан тўғри ва оқилона фойдалана олмаслиги уни ҳар хил кўйларга солиши, турли балоларга гирифтор қилиши мумкин. Америкада электр курсисида ўлдиришга ҳукм қилинган айбдор одамдан охирги сўзи бор-йўқлигини сўрашади. У атрофидаги газетачиларга, расмчиларга, касалхона ходимларига қараб олгач, аччиқ, маҳзун овоз билан шундай...

02 Май

0 Comments

Sticky

E’tiborga e’tibor

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Inson tabiatan barchaning diqqat markazida bo‘lishni istaydi. YUrish turishiga, nutqi va xulqiga, ko‘rinishu kiyinishiga hamma qarasa, havas qilsa deb orzu qiladi. Aks holda, o‘zini yolg‘izlangan his etadi. Bu izzattalablik emas. Balki doimiy e’tiborda bo‘lish ilinjidan. E’tiborga e’tibor nechun desa, e’tiborsiz qolganim uchun deb javob berishgani bejiz emas. YAratilgan sharoit, atrof-muhit va e’tibor inson kamolotining mezonlaridan. Inson irodasining sustligi, yaratilgan sharoitlardan to‘g‘ri va oqilona foydalana olmasligi uni har xil ko‘ylarga solishi, turli balolarga giriftor qilishi mumkin. Amerikada elektr kursisida o‘ldirishga hukm qilingan aybdor odamdan oxirgi so‘zi bor-yo‘qligini so‘rashadi. U atrofidagi gazetachilarga, rasmchilarga, kasalxona xodimlariga qarab olgach, achchiq, mahzun ovoz bilan shunday...

02 Май

0 Comments

Sticky

Шеър шавқида

Posted by Rahimboy

in IJODIYOT

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Шеър ёзиш ва шеър ўқиш ёшликдан барчага завқли туюлади. Кейинчалик айримларгагина шоирлик тақдирга айланади. Қофияни, ҳижони билган, жойига қўйган билан шоир бўлиб қолмайди ҳеч ким. Ҳис туйғу ва кечинмаларини образли ифода эта олиш ва шу аснода муайян фикр айта билиш камдан кам инсонларга насиб этади. Камолиддин шеър ёзиш билан шеър ўқишни, ҳар иккаласидан завқ оладиганлардан. Олдинига бошқа шоирларнинг шеърларини, кейин эса ўзининг машқларини мактабда, тўй тантаналарида, турли хил тадбирларда берилиб мароқ билан ўқишни ҳавас қилди ва бунинг уддасидан чиқа олди. Бирон бир маърифий тадбир ёхуд ижодий кечаларни ўтказиш зарурати бўлса ҳеч иккиланмасдан бошловчилик қилди. Шу йўсинда у тобора тоблана...