30 Апрель

Sticky

Фотограф нигоҳида

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Мангуликка муҳрлашнинг мезонларидан бири фоторасмлар эканини биламиз. Қаерда, қачон, қайси ёшда, кимлар билан тушган суратларингиз сизни “асрий” хаёлларга чулғаши тайин. “Болалигимда ундай, ўспиринлигимда шундай, ҳозир эса бундай” деб эслаш, нимкулги билан “қандай эдим, қандай бўлдим?” – деган мазмунда фотоальбомни варақлашнинг хосияти кўп. Унга назар ташлаш бир жиҳатдан умрингизга ҳисобот ҳамдир. Эришган ютуқлар, йўл қўйган камчиликларингиз ҳақида ўйлайсиз. Улар бир-бир худди кинотасмасидек кўз ўнгингиздан ўта бошлайди. Сиз билан бирга тушган ота-оналарингиз ғанимат эканлигини, эл-юрт манфаати учун хизмат қилиш, сизни эслашлари учун, мангу хотиротга айланиш учун ибратли ишларни қилиш кераклиги ўйлаб хаёлга толасиз. Буни жамият миқёсида олсангиз, янги, мустақил давлатнинг ҳам...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Устозимнинг укаси

Posted by Rahim Jumaniyoz

in Архив

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Ташқи кўринишлари томонидан ўхшасада, характерлари жиҳатидан эгизаклар ҳам бир-бирига ўхшайвермайди. Устоз Матёқуб Қўшжоновнинг укалари Отамурод ака тарихчи олим. Тўқсон ёшдан ошаяптилар. Ниҳоятда вазмин, сермулоҳазакор, босиқтабиат инсон. Урганчга борганимда қудабувамиз олим, шоир Султонмирзо Раҳимовлар истиқомат қиладиган, университет домлалари учун ажратилган, “Гурланская” мавзеъида жойлашган уйга албатта қўниб ўтаман. У ерда дилтортар, суҳбати ширин Отамурод ака, Шавкат ака сингари инсонлар яшашади. Уй олдида пастаккина дарахт тагида бир “чартак” бор. Отамурод ака ёз кунлари чошгоҳ пайтигача у ерда хаёл суриб, ўтган кунларини эслаб ўтирадилар, дам оладилар. Кун қизигач, дам олиш учун уйига чиқадилар. Анчадан буён кўришмаганим учунми уларни кўрганим заҳоти худди марҳум устоз,...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Фойдали ўқув-амалий семинар

Posted by Rahim Jumaniyoz

in Архив

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Билишга интилиш, такрорлаш, тинимсиз машқ ва изланиш педагог фаолиятининг муҳим мезонларидан. Педагогик технологиялар, метод ва методология тушунчаларнинг моҳиятини билиш ва амалда қўллай олиш замонавий педагогнинг асосий вазифалардандир. Таълим моделларини мақбуллаштириш мақсадида инсон ва техника имкониятлари ҳамда уларнинг ўзаро таъсирини ҳисобга олган ҳолда, бутун таълим-тарбия жараёнини лойиҳалаштириш, амалга ошириш ва натижаларни аниқлаш тизими педагогик технологиялардир. Ўргатиб туриб ўрганиш педагогларнинг имкониятларини янада кенгайтира боради. Худди шуни назарда тутган ҳолда бир-бирига шогирд, бир-бирига устоз қабилида ташкил этилган ушбу ўқув семинарнинг моҳияти катта бўлди. Тошкент вилояти халқ таълими ходимларини қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш институтининг фаоллар залида “Таълим сифат ва самарадорлигини оширишда замонавий...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Уни кучлироқ сев

Posted by Rahim Jumaniyoz

in Архив

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Маънавий-маърифий тадбирлар, аслида, очиқ дарс. Бошқача айтганда, ноанъанавий дарс. Уларнинг самараси ва таъсир кучи ўзгача бўлади. Ҳар куни бир хил таом еяверсангиз, меъдангизга тегади, табъингизни тирриқ қилади, зада бўлиб кетасиз. Шунинг учун ҳам хилма-хил таом истеъмол қилиш одамзоднинг табиатига хос. Шуни ҳис этган ҳолда, ТВХТХҚТМОИда ҳар ойда таниқли шоир ва ёзувчилар, машҳур санъаткорлар иштирокида тадбир ўтказилиши одат тусига кирган. Муҳаммад Исмоил институтимизнинг хос шоирларидан десак, муболаға бўлмайди. Педагогларнинг хоҳиш истаги ва талаби ўлароқ бу гал ҳам унинг иштирогида ўтказилган адабий-мусиқий кеча кўпчиликда илиқ таассурот қолдирди. Шоирнинг янги чоп этилган китоби юзасидан савол-жавоблар билан ўтган кечанинг файзига файз қўшишда хушовоз...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Унвон

Posted by Rahim Jumaniyoz

in Архив

[vc_row triangle_shape="no"][vc_column][vc_column_text]Одамзот табиатида эътиборга мойиллик бўлади. Эътиборга эътибор нечун – эътиборсиз қолганим учун, - деб юради. Кўпчиликнинг нигоҳида, эътиборида бўлишни орзу қилади. Одатда, у қилган ишлари, кўрсатган хизматлари учун мукофотланади, рағбатлантирилади ёки мартабаси оширилади. Бу жараён ижтимоий ҳаётнинг барча жабҳаларида, фанда ҳам, ишлаб чиқаришда ҳам, ҳарбий соҳада ҳам, қўйингки, барча жараёнларда ўз рўёбини кўрсатади. Бу ҳам эътибору эҳтиромнинг бир белгиси. Баъзилар учун бундай рағбатларнинг қизиғи йўқ. Улар ўз касбини севади, шу билан овунади, тинмай ишлайверади. Унинг умр мазмуни касби, меҳнат жамоаси, оила аъзолари, заҳматкаш халқи ва ватани билан. Дўстларимдан бири “Ёзган китобларингизни, илмий тадқиқотларингизни менга беринг”, - деб қолди. “Нега”? -...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Ҳикматли сўз – ҳимматли сўз

Posted by Rahim Jumaniyoz

in ИЖОДИЁТ

Аҳли қалам орасида шундай нақл юради: “энг мураккаб иш содда ёзиш, ундан ҳам қийини қисқа ёзиш”. Ҳақ гап. Ҳамма ҳам бунинг уддасидан чиқа олмайди. Қисқалик ва соддалик китобхоннинг ғоявий мақсадни тез “ҳазм қилиши“ учун имкон яратади. Шунинг учун ҳам алломалардан бири соддалик талантнинг опаси бўлса, қисқалик синглисидир,- деган. Бу ҳикматдан шу нарса англашиладики, соддалик қисқаликка, қисқалик эса соддаликка яқин туради ва бир-бирини талаб этади. Серсўзликдан қочиш лаконистик услубда фикр ифода этиш бу - санъат ва маҳорат. Алишер Навоий “чин сўз мўтабар яхши сўз мухтасар”- деган. Шунга монанд ҳолда айтиш мумкинки, сара сўз сода сўздир. Ижоди юқори чўққига етган адибларнинг аксарияти қисқа...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Хон оға, бир тортиб юборайми?

Posted by Rahim Jumaniyoz

in ИЖОДИЁТ

Устоз Матёқуб Қўшжонов бир ривоят айтганди. Аслида, бу босар-тусарини билмасдан, кўзини ёғ бойлаб, одамларни танимай қоладиган, менсимайдиган айрим тоифа одамларга нисбатан айтилган. Қишлоқда бир сартарош бўлган экан, катта-кичикнинг бирдек ҳожатини чиқазиб дуо олиб юрган камсуқум йигит экан. Нимадир бўлибди-ю, унча-мунча одам билан гаплашмайдиган, манманлик кайфияти вужудига кириб гаплари ҳам баландпарвоз бўлиб қолибди. Бундан хабар топганлар қозига норози бўлиб у ҳақда гапиришибди. Қози соч-соқолини олдириш учун сартарошнинг ёнига борибди. Сартарош вазифасини бажара туриб, устарани қозининг бўйнига қўйиб, “қози бува, шу ердан бир тортиб юборайми” - дебди. Қози ўқрайиб “ким билан гаплашаётганингни билаяпсанми”, - дебди. “Биламан, юрт қозиси фалонкас пистиёнкас ўғлисиз”, -...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Ўзи, сўзи жоиз воиз

Posted by Rahim Jumaniyoz

in ИЖОДИЁТ

Бор эди бир замонда, Работ деган томонда. Донишманд воиз эди Сўзлари жоиз эди. Ҳамма уни тингларди, Тинглаб туриб англарди. Унга бўлган ҳавасманд Фарзанд, шогир, аржуманд. Бири деди: эй устоз, Сизга ёрлиқдир эъзоз. Менга сўз ҳунарини Ҳунардан унарини Ўргатсангиз деб келдим, Обрў шунда деб билдим. Қанча бўлсада ҳаққи Тўлайди отам нақди Бидирларди тинмайин Устоз ҳайрон: бундайин Шогирдни кўрмагандим Унга юз бурмагандим Тўхта демагунимча Йўқса кун ботмагунча Шогирд тўхтамас эди Устоз “жим, бир пас”- деди Сени тушундим, билдим Шундай қарорга келдим Сўзни сўзга улайсан Бидиллайсан тинмайсан. Бошқаларга нисбатан Уч карра ҳақ тўлайсан. “Нега?” деди, у ҳайрон Чўчиб тушгандек қуён. Устоз мийиғида кулиб, Унинг аҳволин билиб Аста сўзин бошлади, Зимдан назар ташлади. Ўзгаларга нисбатан Сенга хизматим уч бор Куч сарфлашим ҳам даркор. Жим туриб ҳам тинглашни Сўнг оқиш ҳам англашни Кейин эса сўзлашни, Сўзни сўзга улашни Ўргатишим керак экан Йўқса гулсиз сен тикан. Тинглаш маданиятдан, Англаш маънавиятдан, Сўзлашчи маърифатдан Хулқу одоб...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Тушовланган от

Posted by Rahim Jumaniyoz

in ИЖОДИЁТ

Уни кўриб томоша қилишарди ва дейишарди: зўр от, чопқир от, топқир от, яхши от, бунақаси йўқ. Ўтган ҳам, кетган ҳам шу монанд гапларни такрорлашарди. Нега кўпкарига қўйишмас экан? Ахир, буни бир неча йиллар олдин пойгада ҳам кўрганмизку? Бугунги кунда ундан нега фойдаланишмайди? Бошқа отларга имкон бермасмикан ё? Кимга зиёни бор экан? От эса ҳаммадан бир хил гапни эшитиб зерикди шекилли, юлдузни кўзлаб кишнади. Куч-ғайрати тошиб, олд оёқларини кўтариб ҳаракат қилди, тушовлангани ёдига тушиб яна шашти қайтди. Бошини қуйи солди. Оғир тин олди. Отхонада турар, бериладиган суви, ем-хашаки ҳам қизиқтирмасди уни. Кишанланган одамзотнинг арз доди оғзида, тушовланган отники эса бўғзида. Қулоқ солганларга ҳам,...

29 Апрель

0 Comments

Sticky

Тарози

Posted by Rahim Jumaniyoz

in ИЖОДИЁТ

Ақлни тарозига тортиб бўлмайди. Мабодо шундай бўлса, тортган ҳам, торттирган ҳам доно эмас. Бир ҳовуч буғдой ёки тилломидики тортилса. Таълим, тарбия, тафаккур ва тараққиётни ҳам тарозига қўйиб ўлчаб бўлмайди. Лекин рамзий маънода, қўлланилишини нозик дидли китобхонлар яхши тушунишади. Навбатдаги китобимнинг саҳифасини тайёрлаётган пайтда дизайнерга кўриб турганингиздек, шаклда ишлов беришини тайинладим. Таълимли ва тарбияли инсон етук онг-у тафаккурга эга бўлиб интилгандагина жамиятда чинакам тараққиёт бўлишини, ана шу тўртта тушунча бир-биридан куч олишини эътироф этиб донолик қилмоқчи эмасман. Тарозининг тепа қисмидаги “IQ”ни кўриб, у нима деювчиларга ҳайронман. Ҳазиллашиб “илмнинг қуввати”, “имоннинг қудрати” ёки “икромнинг қўғирчоғи” деб қўяман. “IQ” бу интеллектуал коэффициент демакдир. Унинг...

Author: Rahim Jumaniyoz

Har doim xabardor bo’ling!